สำหรับคำถามที่ถามมาก็ตอบไปค่ะ แต่ก็ไม่ได้เขียนให้นะ ก็แนะนำไปค่ะ ตอนนี้ก็ไม่รู้ว่าได้ผลยังไงบ้างแต่ก็คงเพราะโอ๋เองไม่ค่อยได้ online (บ้านนอก..on กับมือถือ อิอิ)
คำถามหากวิเคราะห์ออกมาเป็น Output ที่ต้องการก็น่าจะเป็น
| namepat | hn | pid | vn | CHOLESTEROL | TRIGRYCERIDE | HDL-CHOLESTEROL | LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] |
| ทดสอบ1 | 490004971 | 3461200371659 | 530014001 | 191 | 105 | 32 | 138 |
| ทดสอบ2 | 470002778 | 530014001 | 275 | 201 | 56 | 179 |
จาก Output ที่ต้องการนั้น โดยความสามารถของ PostgreSQL8.0 ยังไม่มีในส่วนของการทำ Crosstab Table ค่ะ (version ใหม่ๆ เหมือนจะมีแล้วนะคะ...มั้ง)
ที่จริงหากไม่ต้องการทำอะไรให้ยุ่งยาก หรือไม่ต้องการเขียน Query ที่ยุ่งยาก ก็นำผลที่เราเขียน Query นั้น Save เป็น Excel หลังจากนั้นก็ใช้ตวามสามารถของ Excel ต่อได้เลยค่ะ ง่ายๆ สบายมาก หรืออีกวิธี คือ เราก็ทำ Query ใน Asscess ไปเลยมี crosstab อยู่แล้วค่ะ เพียงเรา Link ข้อมูลเข้าไปที่ Access ก็สามารถทำ Query ได้ค่ะ
แต่ถ้าต้องการให้ได้ข้อมูลในผลที่ได้จาก QUery ของเราก็พอมีทางอยู่ค่ะ แต่มีข้อจำกัดพอสมควร คือ ต้องทำการ Fixed เฉพาะข้อมูล Lab ที่ต้องการเท่านั้น ในที่นี้เราต้องการทราบ LIPID PROFILE ซึ่งมี Lab test อยู่ 4 ตัว คือ CHOLESTEROL,TRIGRYCERIDE,HDL-CHOLESTEROL,LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] เรารู้แน่ว่าเราต้องการผลนี้ และในฐานข้อมูลเราก็ Set item สำหรับใช้งานเรียบร้อยแล้ว ก็มาเริ่มต้นทำงานกันค่ะ ก่อนทำงานสำรวจข้อมูล ดังนี้
รหัสของ LIPID PROFILE ในตาราง b_item
174000009974453508 C481 LIPID PROFILE
ชื่อของ LAB Test ที่ใช้
CHOLESTEROL
TRIGRYCERIDE
HDL-CHOLESTEROL
LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE]
ขั้นที่ 1 เราจะต้อง Query ข้อมูลให้ได้ตามที่เราต้องการขึ้นมาก่อน
select
(t_patient.patient_firstname || ' ' || t_patient.patient_lastname) as namepat
,t_patient.patient_hn as hn
, t_patient.patient_pid as pid
, t_visit.visit_vn as vn
, t_order.order_common_name as labname
, t_result_lab.result_lab_name as labtest
, t_result_lab.result_lab_value as labval
, t_result_lab.result_lab_unit as labunit
from t_patient inner join t_visit on t_patient.t_patient_id = t_visit.t_patient_id
inner join t_order on t_order.t_visit_id = t_visit.t_visit_id
inner join t_result_lab on t_order.t_order_id = t_result_lab.t_order_id
where t_order.b_item_id = '174000009974453508' --รหัสของ LIPID PROFILE
and t_order.f_order_status_id = '4' --สถานะที่รายงานผลเรียบร้อยแล้ว
and t_visit.f_visit_status_id <> '4' --ต้องไม่ยกเลิกการเข้ารับบริการ
and t_result_lab.result_lab_active = '1' --ไม่ถูกยกเลิกผล
and substring(t_visit.visit_financial_discharge_time,1,10) Between '2553-05-31' and '2553-05-31' --วันที่ที่เราสนใจจากวันที่จำหน่ายออก หรือเราจะเลือกใช้วันอื่นก็ได้เช่น วันที่สั่ง lab วันที่เข้ารับบริการ
ผลลัพธ์ที่จะได้ คือ Record ที่เท่ากับจำนวน LABTEST รวมกัน คือ 1 visit จะมี 4 LABTEST นั่นคือเราจะได้ visit ละ 4 record
| namepat | hn | pid | vn | labname | labtest | labval | labunit |
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | LIPID PROFILE | CHOLESTEROL | 215 | mg/dl [125-200] | |
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | LIPID PROFILE | TRIGRYCERIDE | 113 | mg/dl [45 - 150 ] | |
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | LIPID PROFILE | HDL-CHOLESTEROL | 71 | mg/dl [40 - 60 ] | |
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | LIPID PROFILE | LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] | 121 | mg/dl [0-130] | |
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | LIPID PROFILE | CHOLESTEROL | 139 | mg/dl [125-200] | |
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | LIPID PROFILE | TRIGRYCERIDE | 206 | mg/dl [45 - 150 ] | |
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | LIPID PROFILE | HDL-CHOLESTEROL | 39 | mg/dl [40 - 60 ] | |
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | LIPID PROFILE | LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] | 59 | mg/dl [0-130] | |
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | LIPID PROFILE | CHOLESTEROL | 188 | mg/dl [125-200] | |
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | LIPID PROFILE | TRIGRYCERIDE | 125 | mg/dl [45 - 150 ] | |
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | LIPID PROFILE | HDL-CHOLESTEROL | 39 | mg/dl [40 - 60 ] | |
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | LIPID PROFILE | LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] | 124 | mg/dl [0-130] |
ขั้นที่ 2 นำเอา Output จากข้อแรกมา ทำการจัดรูปแบบแสดงผลใหม่ โดยใช้ความสามารถของ Case....when....then....else นะคะ
select
(t_patient.patient_firstname || ' ' || t_patient.patient_lastname) as namepat
,t_patient.patient_hn as hn
, t_patient.patient_pid as pid
, t_visit.visit_vn as vn
, case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'CHOLESTEROL'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end as "CHOLESTEROL"
, case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'TRIGRYCERIDE'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end as "TRIGRYCERIDE"
, case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'HDL-CHOLESTEROL'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end as "HDL-CHOLESTEROL"
, case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE]'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end as "LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE]"
from t_patient inner join t_visit on t_patient.t_patient_id = t_visit.t_patient_id
inner join t_order on t_order.t_visit_id = t_visit.t_visit_id
inner join t_result_lab on t_order.t_order_id = t_result_lab.t_order_id
where t_order.b_item_id = '174000009974453508' --รหัสของ LIPID PROFILE
and t_order.f_order_status_id = '4' --สถานะที่รายงานผลเรียบร้อยแล้ว
and t_visit.f_visit_status_id <> '4' --ต้องไม่ยกเลิกการเข้ารับบริการ
and t_result_lab.result_lab_active = '1' --ไม่ถูกยกเลิกผล
and substring(t_visit.visit_financial_discharge_time,1,10) Between '2553-05-31' and '2553-05-31' --วันที่ที่เราสนใจจากวันที่จำหน่ายออก หรือเราจะเลือกใช้วันอื่นก็ได้เช่น วันที่สั่ง lab วันที่เข้ารับบริการ
ผลลัพธ์ที่จะได้ คือ Record ยังคงเป็น 4 record แต่เราจะได้ Column ของผล LAB แยกเป็น 4 ตัว
| namepat | hn | pid | vn | CHOLESTEROL | TRIGRYCERIDE | HDL-CHOLESTEROL | LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] |
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | 215 | ||||
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | 113 | ||||
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | 71 | ||||
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | 121 | ||||
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | 139 | ||||
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | 206 | ||||
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | 39 | ||||
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | 59 | ||||
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | 188 | ||||
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | 125 | ||||
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | 39 | ||||
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | 124 |
ขั้นที่ 3 จากขั้นที่สองไม่ได้ตามที่ต้องการเพราะ Record เบิ้ลอยู่ค่ะ ก็ทำให้มันสวยซะ ในขั้นนี้ใช้การลักไก่นิดหน่อยค่ะ อิอิ ....เราจะสามารถลักไก่ในขั้นที่สามได้ เราจะต้องตั้งใจทำให้เกิดการลักไก่
จากขั้นที่สองค่ะ ลองสังเกตดูนะว่าใน case ของเราทำอะไรไว้บ้าง
, case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'CHOLESTEROL'
then t_result_lab.result_lab_value --ค่านี้เป็นค่าของ Lab ค่ะ จะเป็นอะไรก็แล้วแต่ขึ้นอยู่กับผลที่ได้
else '' --อันนี้แหละเป็นค่า '' ซึ่งนำมาลักไก่ได้ค่ะ
end as "CHOLESTEROL"
เราจะใช้ความสามารถของ function max(...) เข้ามาช่วยค่ะ max ก็คือ ค่าที่มากที่สุดเพียงค่าเดียวค่ะ ดูจาก case ที่เราสร้างไว้หลัง else ถ้าเข้าเงื่อนไขนี้จะเป็นค่าว่างเสมอนะคะ ส่วนหลัง then นั้นจะเป็นค่าอะไรก็แล้วแต่ ในความหมายของมันคือ ต้องมากกว่า '' แน่นอนค่ะ ที่สำคัญคือ การที่เราจะใช้ function max ได้เราจะต้องบอกว่าเรา max ตามค่าอะไรบ้าง นั่นคือต้อง group by ให้มันทราบค่ะ จะได้ทำงานถูกต้อง ทั้นี้เราต้องการข้อมูลของคนๆนึง ดังนั้น Group ที่จะจับคือ คนนั้น นั่นเอง
select
(t_patient.patient_firstname || ' ' || t_patient.patient_lastname) as namepat
,t_patient.patient_hn as hn
, t_patient.patient_pid as pid
, t_visit.visit_vn as vn
, max(case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'CHOLESTEROL'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end) as "CHOLESTEROL"
, max(case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'TRIGRYCERIDE'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end) as "TRIGRYCERIDE"
, max(case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'HDL-CHOLESTEROL'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end) as "HDL-CHOLESTEROL"
, max(case when t_result_lab.result_lab_name ilike 'LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE]'
then t_result_lab.result_lab_value
else ''
end) as "LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE]"
from t_patient inner join t_visit on t_patient.t_patient_id = t_visit.t_patient_id
inner join t_order on t_order.t_visit_id = t_visit.t_visit_id
inner join t_result_lab on t_order.t_order_id = t_result_lab.t_order_id
where t_order.b_item_id = '174000009974453508' --รหัสของ LIPID PROFILE
and t_order.f_order_status_id = '4' --สถานะที่รายงานผลเรียบร้อยแล้ว
and t_visit.f_visit_status_id <> '4' --ต้องไม่ยกเลิกการ เข้ารับบริการ
and t_result_lab.result_lab_active = '1' --ไม่ถูกยกเลิกผล
and substring(t_visit.visit_financial_discharge_time,1,10) Between '2553-05-31' and '2553-05-31' --วันที่ที่เราสนใจจากวันที่ จำหน่ายออก หรือเราจะเลือกใช้วันอื่นก็ได้เช่น วันที่สั่ง lab วันที่เข้ารับบริการgroup by namepat,hn,pid,vn --เราจะต้องนำ column ที่เราไม่ได้ใช้กับ function มา group by ทั้งหมดนะคะ ในที่นี้ใช้ชื่อที่ as ไว้แล้วได้เลยค่ะ
ผลลัพธ์ที่จะได้ คือ ได้ข้อมูลผล LAB ตามแนวนอนแล้วค่ะ และไม่เบิ้ลด้วย
| namepat | hn | pid | vn | CHOLESTEROL | TRIGRYCERIDE | HDL-CHOLESTEROL | LDL-CHOLESTERAL[CALCULATE] |
| ทดสอบ 3 ผลแลป 3 | 500000960 | 053017086 | 188 | 125 | 39 | 124 | |
| ทดสอบ2 ผลแลป2 | 350022285 | 053017048 | 139 | 206 | 39 | 59 | |
| ทดสอบ1 ผลแลป1 | 510006338 | 053017052 | 215 | 113 | 71 | 121 |
ทิ้งท้ายเอาไว้ แล้วถ้าเราต้องการดู Lab 2 ตัวล่ะ จะเพิ่มเข้าไปยังไงดี ลองทำขั้นตอนที่ 4 ต่อนะคะ หรือเราต้องการค่าของวันที่ตรวจเพิ่มเติม ทำยังไงดี .... ทุกอย่างมีคำตอบ หากลงมือทำ ....
ดังนั้น เราก็ได้สิ่งที่เราต้องการแล้วค่ะ จริงๆเราก็ต้องดูเป็นขั้นตอนว่าข้อมูลมายังไง เราจึงจะทำตรงนี้ได้ค่ะ ค่อยๆทำทีละขั้น และทำความเข้าใจ และหาทางแก้มันซะ มันไม่ยากหากเราตั้งใจค่ะ สู้ๆ สู้ๆ สู้ตาย ......
และขอบคุณ อิง โรงพยาบาลเทพา ที่ถามคำถามชวนตอบค่ะ
